JOMA

Gastspreker Maarten van der Heijden heeft een nieuw huismuseum (JOMA) dat beeldende kunst en zijn familieverhalen toont in een fascinerend artwork in progress over de Tweede Wereldoorlog.

Het JOMA is een egodocument waarin horror en schoonheid samenkomen. Het souterrain van Brouwersgracht 49 is verbouwd tot een schitterende museumruimte (100 m2) waar het verhaal verteld wordt over de gevolgen van de holocaust tot in de volgende generaties. De kunst van Van der Heijden gaat over het besef dat joden sinds mensenheugenis bedreigd worden in hun existentie. De wederwaardigheden van zijn joodse familie zijn daar het bewijs van.

Maar tegelijkertijd is er ook schoonheid. Muziek speelt een belangrijke rol in de familie. Van der Heijdens grootvader, Martin Spanjaard (1892-1942), was dirigent. Zelf speelde Van der Heijden jaren als bassist in barokorkesten. En hij verzamelde blauw glas, waarvan een oogstrelende uitstalling te zien is in zijn museum.Het museum heeft een bibliotheek met ruim 300 boeken over o.a. Jodendom, de Tweede Wereldoorlog, de joodse na-oorlogse generatie, mensenrechten en meer. Daarnaast is er een museumcafé, een museumwinkel en een beeldentuin. Maarten van der Heijden is zelf aanwezig om alle vragen van bezoekers te beantwoorden.

 

Maarten is geboren in 1947 als zoon van het Joods echtpaar Philip Max van der Heijden en Claartje Spanjaard.

Tijdens de oorlog is moeder Claartje door Calmeyer (een Duitse jurist die in Nederland als ambtenaar werkte) half-joods verklaard. Ook is Claartje aangemerkt als “niet Joods godsdienstig". Dat zij geregistreerd werd als half-joods is haar redding geweest.

Wel is Claartje opgepakt en vastgezet in de gevangenis in Scheveningen (Oranjehotel) omdat men het onderduikadres van haar moeder (omi) wilde weten. Omi heeft de oorlog overleefd. Grootvader echter, de componist Martin Spanjaard, is in Auschwitz vermoord.

Vader Philip Max is tijdens de oorlog ondergedoken. Hij hield het echter niet uit in de onderduik, is 'opgedoken' en heeft de rest van de oorlog een zwervend bestaan geleid. 

Na de oorlog wordt er thuis heel weinig over de oorlog gesproken.

Als gastspreker wil Maarten van der Heijden graag een verbinding leggen tussen zijn familiegeschiedenis en de huidige situatie rond democratie en mensenrechten.

“Ik heb mij nooit slachtoffer gevoeld, en heb een positief verhaal”. 

Maarten van der Heijden is barokmusicus, kinderpsycholoog en beeldend kunstenaar. Hij exposeert oa  in New York “Holocaust-Art” (gebaseerd op foto’s van de bevrijding van concentratiekampen). Een ander project is “141 dozen”, waarover Maarten ook lezingen verzorgt.

 

Mocht u het JOMA huismuseum willen bezoeken. Het is open op donderdag, vrijdag en zaterdag van 11 tot 17 uur. Voor meer informatie, zie: https://www.joma-amsterdam.nl/